คำสั่ง Unix – Linux Command
Unix Command , Linux Command
ข้อมูลต่อไปนี้เป็น คู่มือการใช้งานคำสั่งพื้นฐาน ที่ทำงานบนระบบ Unix และ Linux ผ่าน shell เพื่อใช้งานคำสั่ง Unix – Linux Command บางคำสั่ง Linux Command อาจจะต้องใช้ user root เพราะเป็นคำสั่งที่อันตรายเนื่องจากเกี่ยวข้องกับ file system หรือ security ท่านสามารถอ่านบทความเพิ่มเติมสำหรับผู้ที่ไม่ทราบว่า Unix คืออะไร หรือ Linux คืออะไร เพื่อการใช้งาน Linux Command ที่เข้าใจมากขึ้น
| ลำดับ | คำสั่ง Unix – Linux | รายละเอียด |
| 1 | adduser | ใช้เพิ่มหรือเปลี่ยนแปลง user บน linux |
| 2 | arch | ใช้แสดงรุ่น hardware ของเครื่อง server |
| 3 | awk | ใช้ค้นหาข้อมูล text ในรูปแบบที่ซับซ้อน |
| 4 | basename | คำสั่งใช้แสดงเฉพาะส่วนของชื่อ filename |
| 5 | bc | คำสั่งคำนวณตัวเลข ตามสูตรทางคณิตศาสตร์ |
| 6 | cal | คำสั่งแสดงปฏิทิน วันเดือนปี |
| 7 | cat | แสดงผลข้อมูลภายใน file ในรูปแบบ text |
| 8 | chgrp | คำสั่งเปลี่ยนเจ้าของ group ของ file |
| 9 | chmod | คำสั่งเปลี่ยนสิทธิ์ในการเข้าถึง file |
| 10 | chown | คำสั่งเปลี่ยนเจ้าของ file หรือ directory |
| 11 | cksum | คำสั่งนับจำนวน bytes ของ file |
| 12 | clear | คำสั่งล้างหน้าจอ screen |
| 13 | cmp | คำสั่งวิเคราะห์เปรียบเทียบ files ในระดับ bytes |
| 14 | comm | คำสั่งวิเคราะห์เปรียบเทียบ file ที่ละบรรทัด |
| 15 | cp | คำสั่งทำสำเนาหรือ copy ข้อมูล |
| 16 | cron | ควบคุมการเริ่มทำงานของ job schedule |
| 17 | crontab | ใช้ตั้งเวลาให้คำสั่งเริ่มทำงานตามที่ต้องการ |
| 18 | csplit | คำสั่งแตก file ตามจำนวนบรรทัด |
| 19 | cut | คำสั่งตัดข้อมูล file เป็น field column |
| 20 | date | คำสั่งแสดงเวลาวันเดือนปี |
| 21 | dc | คำสั่งเครื่องคิดเลขแบบตั้งโต๊ะ |
| 22 | dd | คำสั่ง backup ข้อมูลใน harddisk |
| 23 | df | คำสั่งแสดงข้อมูลพื้นที่ disk ทั้งหมด |
| 24 | diff | คำสั่งวิเคราะห์เปรียบเทียบ file ทีละบรรทัด |
| 25 | dir | คำสั่งแสดงข้อมูล directory |
| 26 | dircolors | คำสั่งที่ใช้ในการปรับสีของผลลัพธ์ ls |
| 27 | dirname | คำสั่งแสดงชื่อ directory ของ file |
| 28 | du | คำสั่งดูข้อมูลรายละเอียดขนาด file |
| 29 | echo | คำสั่งในการแสดงผลบนหน้าจอ screen |
| 30 | ed | คำสั่ง editor file ชนิดหนึ่ง |
| 31 | egrep | คำสั่งค้นหาบรรทัดใน file ที่ตรงเงื่อนไข |
| 32 | env | คำสั่งสร้าง environment ในการ run program |
| 33 | expand | คำสั่งเปลี่ยนข้อมูล file จาก tab เป็น space |
| 34 | expr | คำสั่งที่ใช้ประมวลผลตรรกะคณิตศาสตร์ |
| 35 | factor | คำสั่งแยกตัวประกอบทางคณิตศาสตร์ |
| 36 | fdisk | คำสั่งบริหารจัดการ disk partition |
| 37 | find | คำสั่งใช้ในการค้นหา file หรือ directory |
| 38 | fmt | คำสั่งจัดเรียงข้อมูลภายใน file ในรูป format |
| 39 | fold | คำสั่งจัดเรียงความยาวตัวอักษรแต่ละบรรทัด |
| 40 | free | คำสั่งแสดงข้อมูลการใช้งาน memory |
| 41 | fsck | คำสั่งตรวจสอบและซ่อมแซม file system |
| 42 | gawk | ใช้ค้นหาข้อมูล text ในรูปแบบเดียวกับ awk |
| 43 | grep | คำสั่งค้นหาบรรทัดใน file ที่ตรงเงื่อนไข |
| 44 | groups | คำสั่งแสดงข้อมูล group ของ system user |
| 45 | gunzip | คำสั่งยกเลิกการบีบอัดข้อมูล file |
| 46 | gzip | คำสั่งบีบอัดข้อมูล file หรือ การ zip file |
| 47 | head | คำสั่งแสดงข้อมูลบางส่วนภายใน file |
| 48 | hostname | คำสั่งแสดงข้อมูลชื่อของเครื่อง server |
| 49 | id | คำสั่งแสดงข้อมูล user, group ในระบบ |
| 50 | ifconfig | คำสั่งแสดงข้อมูลและเปลี่ยนค่า interface server |
| 51 | info | คำสั่งข้อมูลโปรแกรมบนระบบทั้งหมดที่ใช้งาน |
| 52 | iptables | คำสั่งจัดการกรอง ip port ที่เข้ามาใช้งาน |
| 53 | join | คำสั่งเชื่อมข้อมูล 2 file ด้วย field ที่เหมือนกัน |
| 54 | kill | คำสั่งส่ง Signal หรือยกเลิกการทำงาน process |
| 55 | less | คำสั่งอ่านข้อมูลและค้นหาข้อมูลใน file |
| 56 | ln | คำสั่งสร้าง link เชื่อมโยงกันระหว่าง file |
| 57 | locate | คำสั่งใช้ในการค้นหา file หรือ directory |
| 58 | logname | คำสั่งแสดงชื่อ user login |
| 59 | ls | คำสั่งแสดงข้อมูลภายใน directory |
| 60 | man | คำสั่งแสดงคู่มือการใช้งาน program |
| 61 | mkdir | คำสั่งสร้าง directory |
| 62 | more | คำสั่งอ่านข้อมูลและค้นหาข้อมูลใน file |
| 63 | mount | คำสั่งติดตั้งใช้งานอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อ |
| 64 | mv | คำสั่งย้ายตำแหน่ง file หรือ directory |
| 65 | netstat | คำสั่งแสดงสถานะ network connection ทั้งหมด |
| 66 | nice | คำสั่งจัดลำดับความสำคัญของ process |
| 67 | nl | คำสั่งแสดงเลขที่บรรทัดของข้อมูลใน file |
| 68 | nohup | คำสั่งป้องกันการหยุดของ background process |
| 69 | passwd | คำสั่งเปลี่ยน password ของ System user |
| 70 | paste | คำสั่งเชื่อมข้อมูลที่ละบรรทัดจากหลาย file |
| 71 | pathchk | คำสั่งเช็ก path ในระบบว่ามีถูกต้อง |
| 72 | ping | คำสั่งตรวจสอบสถานะ server ปลายทาง |
| 73 | pr | คำสั่งแสดงข้อมูลภายใน file ในรูปแบบสิ่งพิมพ์ |
| 74 | printf | คำสั่งแสดงผลข้อมูลบนหน้าจอ screen |
| 75 | ps | คำสั่งแสดง process ที่ทำงานใน server |
| 76 | pwd | คำสั่งแสดง directory หรือ path ที่อยู่ปัจจุบัน |
| 77 | rcp | คำสั่งคัดลอก file ข้ามเครื่อง server |
| 78 | rm | คำสั่งลบ file หรือ directory |
| 79 | rmdir | คำสั่งลบ directory |
| 80 | rsync | คำสั่ง sync ข้อมูล file ระหว่าง server |
| 81 | screen | คำสั่งสร้าง session screen ขึ้นมาใหม่อีกจอ |
| 82 | sdiff | คำสั่งวิเคราะห์เปรียบเทียบข้อมูล file ทีละบรรทัด |
| 83 | sed | คำสั่งเปลี่ยนแปลงข้อมูล text ที่มีรูปแบบซับซ้อน |
| 84 | seq | คำสั่งแสดงเลข sequence number |
| 85 | shutdown | คำสั่งปิดการทำงานของระบบ |
| 86 | sleep | คำสั่งหน่วงเวลา |
| 87 | sort | คำสั่งในการจัดเรียงข้อมูล file ทีละบรรทัด |
| 88 | split | คำสั่งแตก file ตามจำนวนบรรทัด |
| 89 | su | คำสั่ง login ด้วย user id อื่น |
| 90 | sum | คำสั่งการตรวจสอบ checksum และ ขนาด block |
| 91 | sync | คำสั่งเขียนข้อมูล memory ลง disk |
| 92 | tac | คำสั่งแสดงข้อมูลใน file แบบกลับหลัง |
| 93 | tail | คำสั่งแสดงข้อมูลบางส่วนภายใน file |
| 94 | tar | คำสั่งจัดเก็บรวบรวม file ข้อมูล |
| 95 | tee | คำสั่งอ่านข้อมูลพร้อมกับเขียนข้อมูลลง file |
| 96 | time | คำสั่งจับเวลาการทำงาน process |
| 97 | top | คำสั่งจัดเรียงอันดับแสดงการทำงานของ process |
| 98 | touch | คำสั่งเปลี่ยนแปลง file timestamps |
| 99 | tr | คำสั่งค้นหาและเปลียนแปลงข้อมูล text |
| 100 | traceroute | คำสั่งแสดงเส้นทางการทำงาน network |
| 101 | tsort | คำสั่งจัดเรียงข้อมูลแบบ topological |
| 102 | tty | คำสั่งแสดงชนิดของ terminal ที่ใช้งาน |
| 103 | uname | คำสั่งแสดงชื่อระบบของ server |
| 104 | unexpand | คำสั่งเปลี่ยน space เป็น tab |
| 105 | uniq | คำสั่งในการจัดเรียงข้อมูลแบบไม่ซ้ำกัน |
| 106 | units | คำสั่งในการแปลงค่าหน่วยวัด |
| 107 | useradd | คำสั่งสร้าง user และจัดการ user บนระบบ |
| 108 | userdel | คำสั่งลบ user ออกจากระบบ |
| 109 | usermod | คำสั่งเปลี่ยนแปลงข้อมูลของ user |
| 110 | vdir | คำสั่งแสดงข้อมูล directory |
| 111 | w | คำสั่งแสดง user ที่ login รวมถึงคำสั่งที่ใช้งาน |
| 112 | watch | คำสั่ง monitor process ที่ทำงานอยู่ |
| 113 | wc | คำสั่งนับจำนวนคำและบรรทัดจาก file |
| 114 | whereis | คำสั่งค้นหาตำแหน่ง file program |
| 115 | which | คำสั่งตำแหน่ง file program |
| 116 | who | คำสั่งแสดงข้อมูล user ที่ login ขณะนั้น |
| 117 | whoami | คำสั่งแสดงชื่อ user ที่ใช้ login |
| 118 | xargs | สร้างคำสั่งใหม่จาก ouput ที่ได้ก่อนหน้า |
| 119 | yes | คำสั่งแสดงข้อมูล text ที่ต้องการวนซ้ำไปเรื่อยๆ |
| 120 | nano | คำสั่งในการสร้างหรือแก้ไข file ข้อมูล text |
| 121 | vi | คำสั่งในการสร้างหรือแก้ไข file ข้อมูล text |
| 122 | telnet | คำสั่งโปรโตรคอลเชื่อมต่อสื่อสารด้วยข้อมูลตัวอักษร |
| 123 | ssh | คำสั่งเชื่อมต่อ shell server แบบเข้ารหัสความปลอดภัย |
| 124 | scp | คำสั่งคัดลอก file ข้อมูลแบบเข้ารหัสความปลอดภัย |
คำสั่งพื้นฐานของ Unix Command หรือ Linux Command เหล่านี้มักถูกนำเอาใช้เขียน Shell script หรือชุดคำสั่ง program ทำให้ผู้ใช้งานทำงานได้สะดวกมากขึ่น อีกทั้งลดระยะเวลาการทำงานได้อย่างมาก ซึ่งสามารถอ่านบทความวิธีเขียน Shell script ได้ที่นี่ การเขียน Shell Script เบื้องต้น หลักการทำงาน และ เงื่อนไขการใช้
ตัวอย่าง
1. คำสั่ง `reboot` command
ตัวอย่าง : ex@server:~# reboot มีคำสั่งในฐานะ root ดังนี้
1.1 reboot = ต้องการให้รีบูต
1.2 sudo reboot = ต้องการให้รีบูต (เมื่อต้องการออกคำสั่งในฐานะ Super user)
2. คำสั่ง `Shutdown` command
ตัวอย่าง : ex@server:~# shutdown (เพิ่ม sudo นำหน้าเมื่อต้องการออกคำสั่งในฐานะ Super user) มีคำสั่งในฐานะ root ดังนี้
2.1 shutdown = ปิดใน 1 นาที
2.2 shutdown -now = ต้องการให้ปิดเลย
2.3 shutdown +5 = ต้องการให้อีก 5 นาทีปิด
2.4 shutdown 11.30 = ต้องการให้ปิดในเวลาที่กำหนด
2.5 shutdown -r = ต้องการให้รีบูตหลังจากปิด (เพิ่มเวลาเมื่อต้องการรีบูตหลังปิดเครื่อง 5 นาที = shutdown -r +5
2.6 shutdown -c = ยกเลิกการปิด
Reference
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น